Alman Dışişleri Bakanlığı'nın sayfasına hoş geldiniz

Alman Mülteci Desteğinin Odak Noktaları

11.08.2022 - Makale
Gaziantep'te mültecilerin okuduğu bir ilkokulu ziyaret, BMZ-Heyeti Haziran 2022
Gaziantep'te mültecilerin okuduğu bir ilkokulu ziyaret, BMZ-Heyeti Haziran 2022 © Ankara Almanya Büyükelçiliği

Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı’nın angajmanı mültecilerin ve onları ev sahibi yerel yönetimler okul eğitimi, mesleki eğitim/yeterlilik ve istihdamın teşviki gibi alanlarda desteklenmesine odaklanmaktadır. Tüm projelerde toplumsal dayanışmanın güçlendirilmesine yönelik tedbirler önemli bir rol oynamaktadır. Yararlananların %50’si ihtiyaç sahibi Türk vatandaşlarıdır. Bu şekilde, Suriyeli mülteciler ile onları ev sahibi yerel yönetimlerin arasındaki artan gerilimin azaltılması amaçlamaktadır.

Somut olarak ne yapıyoruz?

Eğitim ve Yeterlilik
Okul öncesi eğitim: Türkiye’de gelişimi teşvik eden eğitim için arz ve kapasite eksikliği var. Anaokulu çağında sadece 31.000 çocuk bir anaokuluna(%24) devam ediyor. Kamu eğitim kurumları yeterli sayıda mevcut değil ve çoğu zaman Türk ve Suriyeli çocuklara ve gençlere eşit seviyede yüksek kaliteli eğitim sunamamaktadırlar. Büyük çabalara rağmen, Suriyeli çocukların ve gençlerin eğitim sistemine entegre edilmeleri Türkiye için bir zorluk olmaya devam ediyor. Bundan dolayı Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı Suriyeli ve Türk çocuklarının erken çocukluk eğitimini teşvik etmek için GIZ’in (Alman Uluslararası İşbirliği Kurumu) bir programını desteklemektedir. Somut olarak, anaokullarına ve halk eğitim merkezlerine öğretme ve öğrenme materyalleri sağlanmakta ve okul öncesi öğretmenleri, eğitimciler, uzmanlar ve yöneticilere ileri eğitim imkânları sunulmakta ve böylece becerileri, özellikle Suriyeli mülteci çocuklara ve dezavantajlı Türk çocuklarına destek olabilecek şekilde güçlendirilmektedir.

İlk ve ortaokul eğitimi: Türk hükümetinin büyük çabalarına rağmen, mülteci çocukların okullaşma oranları konusunda daha yapılması gereken çok şey var. Okul çağındaki mültecilerin sadece 770 000’i genel eğitim veren bir okula devam ediyor (%64). Ayrıca, ailelerin mesleki eğitim olanakları hakkında çok az bilgiye sahip olması nedeniyle birçok mülteci çocuk, sekizinci sınıftan sonra eğitimlerini sonlandırıyor. Okul olanaklarıyla, Suriyeli mülteci çocukların kayıp bir nesil haline gelmelerinin önlenmesi amaçlanmaktadır. 2016/2017 öğretim yılından bu yana KfW (Alman Kalkınma Bankası), UNICEF aracılığıyla Suriyeli öğretmenleri mülteci çocuklara eğitim verme konusunda destekliyor. Bu bağlamda maaş ödemeleri ve ileri eğitim faaliyetleri finanse ediliyor. Bugün bu öğretmenler, Suriye toplumu ile Türk eğitim sistemi arasında önemli bir bağlantı görevi görüyor ve dil becerileri sayesinde çocukların öğrenme ve entegrasyon sürecine temel destek sağlıyor.
 
Mesleki Eğitim ve Yeterlilik: Mesleki eğitim, hem “yumuşak” hem de “sert” yetenekler, bilgiler, beceriler ve duruşlar kazandıran bütünsel bir yaklaşımdır. Mesleki eğitim iş dünyasına entegrasyonu kolaylaştırır, topluma katılım fırsatlarını teşvik eder ve bireysel geliri ve hareket fırsatlarını güçlendirir. KfW ortakları Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Danimarka Mülteci Konseyi (DRC) ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ile birlikte, mültecilerin istihdam edilebilirliğini artırmak için eğitim ve ileri eğitim önlemleri uyguluyor. Buna hem teknik hem de metodik (örneğin ticari) bilgi ve dil eğitimi dâhildir. Spesifik eğitim ve ileri eğitim olanakları, Suriyeli uzmanların Türk sağlık sisteminde çalışmaları için fırsatlar da sunuyor. Burada mültecilere yönelik sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesine de yardımcı olabilirler. Gençleri meslek seçimlerinde desteklemek için GIZ ortaokul ve meslek okullarında mesleki yönlendirme ve danışmanlık kapasitelerini güçlendiriyor. “Internationale Sparkassenstiftung” Vakfı, para ve finans konularında bilgi ve becerilerini artırmak için gençlere ve girişimcilere çok çeşitli kurslar ve eğitimler sunmaktadır.

Klasik eğitim olanaklarına ek olarak, çocukların ve gençlerin sosyal becerileri, gençlik çalışmaları yoluyla güçlendirilmektedir. Bunun için gençlik merkezlerindeki personel eğitilir ve bilinçlendirilir ve merkezlerin çalışmalarını desteklemeleri için ev sahibi yerel yönetimlerden gönüllüler harekete geçirilir. Bu merkezler Suriyeli ve Türk çocuklara ve gençlere yaratıcı, sportif ve sosyal etkinliklere birlikte katılma imkânı sunuyor. Almanya'nın katkısı, KfW tarafından uygulanan Türkiye'deki Mülteciler için AB Mali Yardım Programının (FRIT) önlemlerini tamamlıyor: bunlar, Anaokullarının, okulların, atölyelerin, gençlik ve spor tesislerinin inşaatını ve ekipmanını içeriyor ve böylece eğitim için gerekli altyapıyı oluşturuyor.

İstihdam teşviki

Yardıma olan bağımlılığı azaltmak ve bağımsızlığı, kendi kendine sorumluluk üstlenmeyi ve dayanıklılığı güçlendirmek için Almanya'nın angajmanı eğitimin yanı sıra, aynı zamanda Suriyelilerin istihdam oranını artırmaya da odaklanıyor. Kendi geçimini sağlayabilmek, kendi ayakları üzerinde durabilmek ve geleceğe yönelik bir perspektif geliştirmek Türkiye'de başarılı bir entegrasyon için esastır. Bu yüzden yukarıda belirtilen eğitim programları mesleki eğitim ve yeterlilik ile işgücü piyasasında istihdamı birleştiriyor. Bu, örneğin, İŞKUR'un işe yerleştirme konusunda kurumsal olarak güçlendirilmesi ve iş talebini artırmaya yönelik tedbirler (örn. sosyal sigorta primlerine destek veya KOBİ’lere teşvikler) aracılığıyla gerçekleşir. GIZ aracılığıyla, örneğin ticaret odaları gibi özel sektör ortaklarıyla işbirliği içinde ekonomik perspektifleri teşvik etmeye yönelik bir program çerçevesinde yerel talepler doğrultusunda mesleki eğitim ve Türkçe kursları verilmektedir ve bu personel sonrasında ilgili şirketlere yerleştirilir.  Suriyeli küçük şirketler tescil konusunda desteklenmektedir. „Cash for Work“ emek karşılığı nakit destek projeleri ise bu programı tamamlamaktadır. GIZ, Alman insani yardım kuruluşu “Welthungerhilfe” aracılığıyla mültecilerin tarım sektöründe eğitilmeleri tedbirler uyguluyor. Kamu yararına çalışan Alman Sequa kuruluşu, Alman ekonomi kurumlarıyla ve Türk ortaklarla işbirliği içinde, mülteciler ve dezavantajlı Türk grupları için yeterlilik kursları sunmaktadır. „Sparkassenstiftung” vakfı, Turkish Grameen Bank Programı aracılığıyla Suriyeli kadınlara mikro krediler sağlıyor.

Koruma, Sosyal Uyum ve Ruh Sağlığı

Eğitim ve istihdam teşvikine ek olarak iki GIZ projesi daha bulunmaktadır. Bunlardan biri, Türkiye’nin yetersiz hizmet alan bölgelerindeki 20’den fazla yerel girişimi ve sivil toplum kuruluşunu (STK) dezavantajlı mültecileri entegre etme ve sosyal hizmetler sunma konusunda destekliyor. Proje EU-ECHO (Avrupa Sivil Koruma ve İnsani Yardım Genel Müdürlüğü) işbirliği ile uygulanıyor. Suriyeli mültecilere yönelik ruhsal sağlık ve psikososyal destek projesi, insanların hayatta kalma ve uyum sağlama yeteneklerinin psikolojik stresle yapıcı bir şekilde başa çıkabilmelerine bağlı olduğu bilgisine dayanmaktadır.

Türkiye'de Suriyeli mültecilerin yaklaşık %76'sında travma sonrası stres bozukluğu belirtileri görülüyor. Proje, bu kişilerin danışmanlık hizmetlerine erişimini iyileştirmek ve özellikle aileler, kadınlar ve çocuklar için psikososyal hizmetleri geliştirmek için çalışıyor.

Sayfa başına dön